Complexe gebiedsontwikkelingen zijn gebaat bij een ontwikkelaar die de regietaak op zich neemt. Zo’n regisserend ontwikkelaar hoeft niet perse het financiële risico op zich te nemen maar coördineert de taken van commerciële partijen en betrokken overheden. Gemeenten kunnen ervoor kiezen om op enige afstand van een gebiedsontwikkeling te staan en zich zo beperken tot een meer faciliterende rol. Maar de regierol, waarin afwegingen gemaakt worden tussen maatschappelijke en commerciële belangen, moet wel worden ingevuld. Dit is één van de uitkomsten van een afstudeeronderzoek naar het “ultieme ontwikkelen” door Maarten Lauwers in opdracht van OperatieNL.
Nu de crisis in vastgoed voorbij lijkt en de druk op bouwen toeneemt, komt de kwaliteit van projecten onder druk te staan. Alle betrokken partijen zouden er goed aan doen om niet alleen voor volume te gaan, volgens Lauwers in zijn onderzoek.
Volgens Herman Nieuwenhuis van OperatieNL wordt binnen het project Feyenoord City geëxperimenteerd met de rol van een externe regisseur. Hij noemt dat een gedelegeerd ontwikkelaar, die een middenpositie inneemt in het bij elkaar brengen van het algemeen belang en het private belang. De gemeente Rotterdam heeft in 2016 het initiatief voor de combinatie van stadion- en gebiedsontwikkeling nadrukkelijk aan Feyenoord gelaten. Maar in opdracht van de club heeft een projectteam gefunctioneerd dat in nauwe afstemming met de gemeente en met een open oog voor de maatschappelijke kosten en baten de plannen heeft voorbereid en uitgewerkt, aldus Nieuwenhuis. Die werkwijze heeft inmiddels geleid tot een positief raadsbesluit zodat nu – volgens dezelfde lijnen – de doorontwikkeling van het project kan plaatsvinden.
In de oproep van Lauwers om de kwaliteit te blijven bewaken ziet OperatieNL een bevestiging van de noodzaak om commerciële ontwikkelaars en bouwers krachtig aan te sturen. Dat moet gebeuren vanuit maatschappelijk perspectief door een stevige partij die – beter dan de overheid – middenin het ontwikkelspeelveld kan opereren.